Από τη μεγάλη ύφεση του 2008 μέχρι την πανδημία του Covid-19 και την επακόλουθη κρίση του κόστους ζωής, η πρακτική της αυτομείωσης αναδείχθηκε ως μια ριζοσπαστική πολιτική τακτική αντίστασης στη Γαλλία.
Η αυτομείωση, δηλαδή η άρνηση καταβολής του συνόλου ή μέρους της τιμής για υπηρεσίες και αγαθά, εντάχθηκε στην εργαλειοθήκη διαφόρων κινημάτων σε ολόκληρη την επικράτεια. Εφαρμόστηκε σε κινητοποιήσεις και αγώνες ενάντια σε κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως η εκπαίδευση, το ασφαλιστικό/συνταξιοδοτικό και τα εργασιακά.
Η τακτική αυτή βρήκε επίσης ευρεία εφαρμογή σε κινήματα όπως τα Κίτρινα Γιλέκα, καθώς και σε κινητοποιήσεις που ξέσπασαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της περιόδου υψηλού πληθωρισμού. Μέσα από αυτές τις δράσεις, η αυτομείωση σε σούπερ μάρκετ, διόδια και πρατήρια βενζίνης, μαζί με ποικίλες άλλες πρακτικές, όπως τα μπλοκαρίσματα δρόμων και οι καταλήψεις, αποτέλεσαν μια ισχυρή αντιπολίτευση του δρόμου.
Η αυτομείωση επιδιώκει να ξεπεράσει την παράδοση των μεγάλων συνδικάτων, τα οποία τείνουν να περιορίζουν την ταξική σύγκρουση αποκλειστικά στη διεκδίκηση αυξήσεων μισθών. Η πρακτική αυτή δεν αποτελεί απλώς μια μορφή διαμαρτυρίας, αλλά μια δράση από τα κάτω που αποσκοπεί στην άμεση ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και στην έμπρακτη αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας και της κερδοφορίας των αφεντικών.
Παραθέτουμε ορισμένες μόνο από τις δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, δράσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στα σούπερ μάρκετ της χώρας όλο αυτό το διάστημα.
ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΜΕΙΩΣΗΣ ΣΤΑ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ
Δεκέμβρης 2008 – Ρεν, Γκρενομπλ, Παρίσι
Το απόγευμα της Τετάρτης 31/12 στο κατάστημα Monoprix της rue du Faubourg Saint-Antoine στο Παρίσι, την ώρα των τελευταίων αγορών για την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, περίπου πενήντα άτομα μπλοκάρουν τα ταμεία και αρνούνται να πληρώσουν. Ακολουθούν συζητήσεις με τους φύλακες, διαπραγματεύσεις με τον διευθυντή του καταστήματος, ο οποίος τελικά τους αφήνει να φύγουν με τα εμπορεύματα χωρίς να πληρώσουν. Όπως αναφέρουν στην ανακοίνωση τους μετά την δράση: “Δεκατρία γεμάτα καρότσια βγήκαν από το κατάστημα μετά από τεταμένες διαπραγματεύσεις με τη διεύθυνση, η οποία λογικά επέλεξε να μην παρατείνει τον αποκλεισμό των ταμείων (απώλεια κύκλου εργασιών) ή να αναλάβει τον κίνδυνο αστυνομικής επέμβασης στους διαδρόμους.» Μια εβδομάδα πρίν, το Σάββατο 20/12, πραγματοποιειται αντίστοιχη επιτυχημένη δράση στα Galeries Lafayette της Ρεν, και στη συνέχεια το επόμενο Σάββατο στο Monoprix της Γκρενόμπλ, όπου τριάντα περίπου άτομα μπλοκάρουν τα ταμεία, μοιράζοντας φυλλάδια και ανοίγοντας ένα πανό με το σύνθημά «Μπροστά στην κρίση, επιτάσσουμε, μοιραζόμαστε».
https://www.cip-idf.org/spip.php?article4180
https://www.cip-idf.org/spip.php?article4341
Μάρτιος 2009 – Τουλούζ, Ρεν, Νάντη, Παρίσι
Την Τετάρτη 11/03 στην Τουλούζ οργανώνεται δράση αυτομείωσης από το συντονιστικό “Intellute” και δέχεται βίαιη καταστολή από τα ΜΑΤ όπου συλλαμβάνουν 7 άτομα. Την ίδια μέρα, στην Ρεν, στα πλαίσια πανεκπαιδευτικής διαδήλωσης, 300 φοιτητές και μαθητές προχώρησαν σε αυτομείωση στο Carrefour Market της πλατείας Kennedy στο Villejean. Μετά από μια διαπραγμάτευση με τον διευθυντή, διαβάστηκε το κείμενο της δράσης στο μικρόφωνο του καταστήματος, όπου εξηγήσαν τον σκοπό της επανοικειοποίησης των εμπορευμάτων από και για το πρεκαριάτο. Οι πελάτες του καταστήματος φάνηκαν χαρούμενοι με αυτά τα καλά νέα, και όλοι μπόρεσαν να επωφεληθούν. Μετά από σαράντα πέντε λεπτά αναμονής για την απάντηση του διευθυντή, κατάφεραν να βγούν με αρκετές δεκάδες γεμάτες τσάντες χωρίς να πληρώσουν. Την επόμενη μέρα στην Νάντη, η πανεκπαιδευτική διαδήλωση συγκέντρωσε 400 φοιτητές και μαθητές λυκείου. Αφού διαδήλωσαν στους δρόμους της Νάντης, ιδίως στο πέρασμα Pommeray, η πορεία σταμάτησε μπροστά από το κατάστημα Monoprix. Ένα μεγάλο μέρος των ατόμων μπήκε στο σούπερ μάρκετ και περιδιάβηκε τους διαδρόμους, γεμίζοντας σακούλες και καρότσια και έφυγαν χωρίς να πληρώσουν, μοιράζοντας τις προμήθειες με τους περαστικούς. Την Παρασκευή 13/03, στην οδό Tolbiac στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης οργανώθηκε αυτομείωση σε αλυσίδα Monoprix. 150 άτομα ενώθηκαν με τους διαδηλωτές, αφού πρώτα είχαν μπλοκάρει τα ταμεία και στη συνέχεια βγήκαν με 3 καρότσια και καλάθια. Ένα μέρος των προϊόντων που απαλλοτριώθηκαν μοιράστηκε στην οδό Charlot, όπου στεγάζονταν μετανάστες χωρίς χαρτιά που βρίσκονταν σε αγώνα.
https://www.cip-idf.org/spip.php?article4341
Μάιος 2010 – Ρεν
Στις 11/05, γύρω στις 11:30 π.μ., περίπου σαράντα άνεργοι και επισφαλείς εργαζόμενοι πήγαν στο Monoprix Colombia στο κέντρο της πόλης Ρεν για να πραγματοποιήσουν μια αυτομείωση. Αφού γέμισαν καλάθια με τρόφιμα, πήγαν στα ταμεία και τα μπλόκαραν. Παράλληλα, κάποιοι από αυτούς ζητούσαν άμεση διαπραγμάτευση με τη διεύθυνση του καταστήματος. Ο διευθυντής αρνήθηκε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση και κάλεσε αμέσως την αστυνομία. Η αστυνομία έφτασε μέσα σε πέντε λεπτά, καθώς ασφαλίτες ήταν ήδη παρόντες στο σημείο. Οι λίγοι πελάτες που βρίσκονταν εκεί, καθώς και οι εργαζόμενοι του σούπερ μάρκετ, εξέφρασαν μια κάποια συμπάθεια προς τη δράση. Μια σύντομη στιγμή αναποφασιστικότητας επέτρεψε στους μπάτσους να συλλάβουν ένα άτομο. Στη συνέχεια, τον έσυραν στην εμπορική στοά, μοιράζοντας χτυπήματα με γκλομπ υπό τις αποδοκιμασίες του συγκεντρωμένου πλήθους. Το φυλλάδιο που διανεμήθηκε στους πελάτες και τους υπαλλήλους έγραφε: Αυτομείωση στο σούπερ μάρκετ. Ένα απεργιακό κίνημα ανέργων και επισφαλών εργαζομένων ξεκίνησε στις 3 Μαΐου σε πολλές πόλεις της Γαλλίας, αλλά και στο Βέλγιο… κατά των αυθαίρετων διαγραφών από το ταμείο ανεργίας… των απλήρωτων πρακτικών ασκήσεων… πολλές δράσεις γίνονται προς τα γραφεία εύρεσης εργασίας (Pôle Emploi), τα ταμεία κοινωνικής πρόνοιας (CAF) ή τις επιχειρήσεις που ευδοκιμούν χάρη στην επισφάλεια… Τα μεγάλα καταστήματα λιανικού εμπορίου είναι κάποια από τα σύμβολα της άδικης μοιρασιάς…Για τον σκοπό αυτό, μπλοκάρουμε αυτή την Τρίτη 11 Μαΐου τα ταμεία του σούπερ μάρκετ μέχρι ο διευθυντής να συμφωνήσει να μας δώσει έναν ορισμένο αριθμό σακουλών με τρόφιμα. Σας παρακαλούμε να παραμείνετε στο κατάστημα ώστε να μην μας αφήσουν μόνους, ή ακόμα καλύτερα να προσθέσετε τα ψώνια σας στη διαπραγμάτευση.
Οκτώβρης 2010 – Σιονζιέρ
Στις 23/10, μια ομάδα περίπου δεκαπέντε ατόμων συγκεντρώθηκε στο σούπερ μάρκετ Carrefour στην πόλη Σιόνζιερ, με σκοπό να κάνει αυτομείωση και να διανείμει τρόφιμα στους απεργούς που αγωνίζονταν ενάντια στα κυβερνητικά σχέδια. Έγινε αποκλεισμός των ταμείων και ξεκίνησε διαπραγμάτευση με τη διεύθυνση του καταστήματος. Εν τω μεταξύ, δόθηκαν εξηγήσεις στους πελάτες για τη δράση και για την αναγκαιότητα της αναδιανομής του πλούτου. Η δράση είχε ειρηνικό χαρακτήρα. Αντιμέτωποι, όμως, με την έντονη άρνηση του υπευθύνου του καταστήματος και την πιθανή επέμβαση της αστυνομίας, οι συγκεντρωμένοι άφησαν όλα τα τρόφιμα, τα οποία πιθανότατα κατέληξαν στα απούλητα αποθέματα που καταστρέφονται.
https://www.cip-idf.org/spip.php?article5307
Δεκέμβρης 2011 – Λυών
Στις 17/12, περίπου σαράντα άτομα συμμετείχαν σε μια δράση αυτομείωσης στα προάστια της Λυών. Ο στόχος τους ήταν να γεμίσουν περίπου δέκα καρότσια σε ένα προεπιλεγμένο κατάστημα και να διαπραγματευτούν με τον διευθυντή ώστε να τους τα παραχωρήσει για να τα αναδιανείμουν έξω από το κατάστημα. Ωστόσο, μετά την άρνηση της διεύθυνσης και την εμφάνιση της αστυνομίας, οι ακτιβιστές αποχώρησαν χωρίς τα καρότσια, αλλά και χωρίς να τους γίνει έλεγχος. https://www.youtube.com/watch?v=M4tanScSXTI
Δεκέμβρης 2019 – Μασσαλία
Το πρωί του Σαββάτου, 14/12, πραγματοποιήθηκε μια δράση αυτομείωσης στο Carrefour du Merlan. Σε ένα πλαίσιο συνδικαλιστικού αγώνα εντός του καταστήματος, άνθρωποι από το κίνημα «Κίτρινα Γιλέκα» και επισφαλείς εργαζόμενοι στάθηκαν μπροστά στα ταμεία, απαιτώντας να φύγουν δωρεάν με τα γεμάτα καρότσια τους, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα το μπλοκάρισμα του σούπερ μάρκετ για αρκετές ώρες. Πελάτες και εργαζόμενοι στάθηκαν δίπλα στα «Κίτρινα Γιλέκα», εκφράζοντας έτσι όλοι μαζί τόσο την αλληλεγγύη όσο και την οργή τους. Τα Carrefour προτίμησε να κλείσει το κατάστημα στους πελάτες και να καλέσει σαράντα περίπου αστυνομικούς των μονάδων αντιμετώπισης ταραχών και της BAC (Μονάδα Καταπολέμησης Εγκληματικότητας). Στη συνέχεια, το πλήθος έφυγε από το Carrefour τραγουδώντας «Carrefour, Carrefour, θα επιστρέψουμε!». Ο απολογισμός ήταν μια ωραία δράση που αξίζει να επαναληφθεί, γιατί ακόμα κι αν η «αυτο-μείωση» δεν λειτούργησε αυτή τη φορά, το κατάστημα αναγκάστηκε να κλείσει για ώρες, χάνοντας έτσι σημαντικό τζίρο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μέγιστης προσέλευσης. Το φυλλάδιο που μοιράστηκε κατά τη διάρκεια της δράσης αναφέρει: Όλα είναι δικά μας, τίποτα δεν είναι δικό τους… Ας πάρουμε πίσω όσα μας κλέβουν!Τα Carrefour μας κλέβουν! Από το 2013, Η αλυσλιδα Carrefour έχει λάβει 755 εκατομμύρια ευρώ ως Φορολογική Πίστωση, βοήθεια του κράτους προς τις επιχειρήσεις… που χρηματοδοτείται από τους φόρους μας! Καμία θέση εργασίας δεν δημιουργήθηκε και ο όμιλος Carrefour, ο 2ος μεγαλύτερος στον κόσμο στη λιανική πώληση, μάλιστα κατήργησε αρκετές χιλιάδες. Οι συνθήκες εργασίας γίνονται όλο και χειρότερες.Για εμάς, το κόστος ζωής αυξάνεται συνεχώς, ειδικά στα σούπερ μάρκετ τους. Δούλεψε, κατανάλωσε και βγάλε τον σκασμό… σε αυτό θέλουν να μας περιορίσουν οι κυβερνώντες. Η ασφάλιση ανεργίας και τα κοινωνικά επιδόματα είναι στα χαμηλότερα επίπεδα. Οι επισφαλείς εργαζόμενοι, οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία ή οι μετανάστες συνθλίβονται ιδιαίτερα από τη φτώχεια. […]Απαιτούμε τη δωρεάν πρόσβαση, τα μέσα για να ζήσουμε… και πολλά άλλα! Ενάντια στο ακριβό κόστος ζωής, αλληλεγγύη μεταξύ των επισφαλών: αυτο-μείωση στη μεγάλη λιανική πώληση! Τα τρόφιμα και τα είδη υγιεινής θα εξυπηρετήσουν εκείνους που τα έχουν άμεση ανάγκη. Καθώς και διάφορες ενώσεις και συλλογικότητες που αγωνίζονται στη Μασσαλία για μια καλύτερη ζωή. Επίσης, κι εμείς θα βρεθούμε γύρω από ένα μεγάλο γιορτινό γεύμα!
Ιανουάριος 2021 – Παρίσι
Στις 30/01, εν μέσω Covid, περίπου 50 άτομα πραγματοποίησαν δράση αυτομείωσης σε κατάστημα Carrefour Market στο 13ο διαμέρισμα του Παρισιού. Μετά από διαπραγμάτευση, η διεύθυνση του καταστήματος συμφώνησε να δοθούν αγαθά διατροφής και υγιεινής, τα οποία και διανεμήθηκαν σε ευάλωτους ανθρώπους. Ωστόσο, ο διευθυντής του καταστήματος ανακάλεσε την αρχική του συγκατάθεση και υπέβαλε μήνυση σε δύο συμμετέχοντες, των οποίων η ταυτότητα είχε σημειωθεί τυχαία από την αστυνομία. Η καμπάνια Carrefour “Αποσύρε την καταγγελία σου” μετο hashtag ##Carrefourretirelaplainte» δημιουργήθηκε από τον κόσμο του κινήματος για την υπεράσπιση των δυο κατηγορούμενων. Αυτή η δίωξη αποτελεί ένα ορόσημο, καθώς σηματοδοτεί την πρώτη σοβαρή ποινικοποίηση τέτοιων δράσεων. Στην πρώτη δίκη (14 Οκτωβρίου 2021), οι δύο κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν με ποινή με αναστολή και πρόστιμα 2.000 και 1.500 ευρώ αντίστοιχα, καθώς και 38.000 ευρώ αποζημίωση προς την Carrefour. Στο εφετείο (7 Οκτωβρίου 2024), αν και αναγνωρίστηκε πως υπήρχε συμφωνία με τη διεύθυνση, οι δικαστές διατήρησαν τις ποινές και μείωσαν τις αποζημιώσεις στις 27.000 ευρώ. Η υπόθεση έχει πλέον πάρει τον δρόμο για το Ανώτατο Δικαστήριο (Cour de cassation). Στόχος είναι να ανακληθεί η απόφαση των κατώτερων δικαστηρίων, ώστε να τερματιστεί η ομηρία των συναγωνιστών από μια πολυεθνική εταιρεία που πραγματοποιεί πάνω από ένα δισεκατομμύριο κέρδη ετησίως.
https://carrefourretiretaplainte.noblogs.org/
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ 2 >
