Το παρακάτω κείμενο δημοσιεύθηκε στο δεύτερο τεύχος του περιοδικού NEW WORKER TIMES.
Παρόλο που το εργατικό κίνημα βρίσκεται καθηλωμένο στη νοσταλγία του, βλέπουμε το τελευταίο διάστημα (από την περίοδο covid-19 μέχρι και σήμερα) να ξεσπάνε μαχητικοί αγώνες που δείχνουν ικανοί να αναζωπυρώσουν το συνδικαλισμό στους εργασιακούς χώρους.
Οι ταξικές συγκρούσεις εμφανίζονται συχνότερα σε τομείς στρατηγικής σημασίας για την οικονομία και στα νέα μοντέλα καπιταλιστικής ανάπτυξης (logistics, gig economy). Αυτό συμβαίνει γιατί εκεί μετατοπίζονται οι επενδύσεις κεφαλαίου και οι πρωταγωνιστές αυτών των αγώνων (μεγάλο κομμάτι είναι προλετάριοι που προέρχονται από τη σκληρή εμπειρία της μετανάστευσης) αντιστέκονται σθεναρά στην βίαιη υποτίμησή τους.
Επίσης παρατηρούμε μια μαζικότητα σε αγώνες εργαζομένων του δημόσιου τομέα που προσπαθούν να ανακόψουν την κούρσα ιδιωτικοποιήσεων / υποτίμησης της εργασίας τους (πχ χώρος της εκπαίδευσης). Είδαμε και αγώνες σε εργοστασιακούς χώρους για την διατήρηση κεκτημένων όπως είναι οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.
Συγκεκριμένα, ξεχώρισαν για την μαχητικότητα και την μαζικότητα τους οι αγώνες:
efood

Την περίοδο των μεγάλων κινητοποιήσεων, τον Σεπτέμβριο του 2021, το σωματείο ΣΒΕΟΔ (Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου) διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην οργάνωση του αγώνα. Το κίνημα των διανομέων που δημιουργήθηκε συσπείρωσε ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων της εταιρείας με διαφορετικές εργασιακές σχέσεις και μαζί με την μεγάλη συμπαράσταση της κοινωνίας κατάφερε να λυγίσει έναν πολυεθνικό γίγαντα.
Τα αποτελέσματα αυτού του εμβληματικού αγώνα είναι γνωστά: ακύρωση των απολύσεων, μετατροπή των τρίμηνων συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε συμβάσεις αορίστου χρόνου και προσλήψεις απευθείας από την efood.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στο σωματείο ΣΒΕΟΔ, έχουν ενταχθεί ως μέλη τόσο μισθωτοί όσο και freelancers των οποίων η εργασιακή συνθήκη στην ουσία υποκρύπτει εξαρτημένη εργασία.
Προβλήτες του Πειραιά

Στα τέλη του Οκτώβρη 2021, εν μέσω πανδημίας, πραγματοποιήθηκε ένα θανατηφόρο ατύχημα εν ώρα εργασίας. Μετά τον θάνατο του λιμενεργάτη Δ. Δαγκλή, το σωματείο “Ένωση Εργαζομένων Διακίνησης Εμπ/τίων στις προβλήτες του Πειραιά (ΕΝΕΔΕΠ) ξεκίνησε 7ήμερη απεργία. Υπήρξε ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης στον αγώνα των εργαζομένων από την κοινωνία, τα σωματεία και τις πολιτικές οργανώσεις όλης της χώρας. Οι απεργίες κρίθηκαν παράνομες με αποτέλεσμα στις προβλήτες του λιμανιού να συγκεντρωθούν ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις.
Το σωματείο ΕΝΕΔΕΠ κράτησε ανυποχώρητη στάση. Έδειξε μαχητικότητα αφού παρέβλεψε τον νόμο Χατζηδάκη και κήρυξε απεργίες ενάντια σε αυτόν. Ο αγώνας έφερε αποτελέσματα. Αρχικά, η εργοδοσία (COSCO, Dport, PCT), εκτός από τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, ικανοποίησε όλα τα αιτήματα με μικρή διαφοροποίηση στα πόστα (ζητούσαν 6 και πήραν 5 άτομα ανά βάρδια). Μετά από κάποιους μήνες, τον Μάιο του 2022, και ενώ το σωματείο συνέχιζε τις απεργιακές του κινητοποιήσεις, η εργοδοσία αναγκάστηκε να υπογράψει νέα ΣΣΕ με αυξήσεις στους μισθούς.
Τηλεπικοινωνίες

Στις 8 Φεβρουαρίου 2024, το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών – Πληροφορικής (ΣΕΤΗΠ) καλεί σε 24ώρη απεργία στα μεγαλύτερα call centers της χώρας, σε Webhelp, TTEC, Foundever και Teleperformance. Ακολούθησαν άλλες δυο κλαδικές απεργίες στις 19/2 και 13/3. Εκτός της μαζικής συμμετοχής, οι απεργίες οδήγησαν και στη δημιουργία δύο νέων επιχειρησιακών σωματείων στην Teleperformance και στη Webhelp. Τα αιτήματα των απεργιών αφορούσαν την θέσπιση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, ουσιαστικές αυξήσεις, και κατάργηση της βίζας “ειδικού σκοπού” μέσω της άμεσης χορήγησης βίζας εργασίας.
Ο αγώνας αυτός αποτελεί σταθμό για την εργατική τάξη στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, γιατί: Πρώτον, έχουμε τη συμπόρευση του ντόπιου εργατικού δυναμικού με εργαζόμενους μετανάστες (πολλοί εργαζόμενοι/-ες προέρχονται κυρίως από την Τυνησία και άλλες γαλλόφωνες χώρες, κυρίως της Αφρικής). Μάλιστα, οι μετανάστ(ρι)ες εργαζόμενοι/ες αποτέλεσαν πρωτοπόρο κομμάτι αυτού του αγώνα, καθώς με δική τους πρωτοβουλία ξεκίνησε ο πρώτος γύρος των απεργιακών κινητοποιήσεων. Δεύτερον, σε αυτόν τον αγώνα ξεπεράστηκαν τα διάφορα εμπόδια που δημιουργεί η εξ αποστάσεως εργασία, επιτυγχάνοντας για πρώτη φορά τη σύνδεση των εργαζομένων σε μαζική κλίμακα. Υπολογίζεται ότι στην πρώτη απεργία, που έλαβε χώρα στις 8 Φεβρουαρίου, πάνω από 3.000 τηλεργαζόμενοι/-ες κατέβασαν τα ακουστικά και βροντοφώναξαν “ENOUGH IS ENOUGH!”, δηλώνοντας έτσι την εναντίωσή τους στα σύγχρονα σκλαβοπάζαρα.
Οινοποιία Μαλαματίνα

Μετά τη λήξη της εδώ και 30 χρόνια επιχειρησιακής σύμβασης το Φλεβάρη του 2022, η νέα διοίκηση (Mantis Group) προσπάθησε να υποχρεώσει τους εργαζόμενους της οινοποιίας να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες θα έφερναν μειώσεις στους μισθούς αλλά και κατάργηση εργατικών κεκτημένων. Οι εργαζόμενοι απάντησαν με απεργία διαρκείας. Η αλληλεγγύη και η υποστήριξη της εργατικής τάξης προς τον αγώνα, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά, ήταν μεγάλη. Η μαχητική απεργία που κράτησε επί έναν ολόκληρο χρόνο είχε επίσης στόχο να ανακληθούν οι εκδικητικές απολύσεις συνδικαλιστών. Οι προσπάθειες των απεργών να εμποδίσουν τον απεργοσπαστικό μηχανισμό να εισέλθει στο εργοστάσιο, χτυπήθηκαν επανειλημμένα από τα ΜΑΤ και ο νόμος Γεωργιάδη ήρθε να επιστεγάσει την καταστολή προς τις απεργιακές συγκεντρώσεις και να τις ονομάσει «παρεμπόδιση» και «τρομοκρατία». Τον Ιούνη του 2023, οι εργαζόμενοι αποφάσισαν να αναστείλουν την απεργία, βλέποντας πως η δικαστική διαμάχη αναμένεται να διαρκέσει πολλούς μήνες.
Τελικά, τον Οκτώβριο του 2023, το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης εξέδωσε απόφαση που κηρύσσει παράνομες τις προσλήψεις απεργοσπαστών από την επιχείρηση Μαλαματίνα κατά τη διάρκεια της απεργίας, δικαιώνοντας τους απεργούς που προσπαθούσαν να αποτρέψουν τους απεργοσπάστες να εισέλθουν στην οινοποιία.Η απόφαση αυτή αποτελεί μια κομβική στιγμή για τον αγώνα, που συνεχίζεται επίμονα τόσο εκτός όσο και εντός των δικαστικών αιθουσών, αλλά και κάθε άλλου απεργιακού αγώνα που έπεται. Πολύ σημαντικό είναι πως χαρακτηρίζει παράνομες τις προσλήψεις απεργοσπαστών ακόμη και με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ακόμη και με μεταφορά σε άλλες εταιρείες του ίδιου ομίλου, δημιουργώντας ένα δεδικασμένο-παρακαταθήκη για τις μελλοντικές απεργίες και την αντίστασή τους στους απεργοσπαστικούς μηχανισμούς.
Πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια δημόσια εκπαίδευση

Οι απεργιακές κινητοποιήσεις ενάντια στην αξιολόγηση στο χώρο της εκπαίδευσης, το φθινόπωρο 2021, ήταν μαζικότατες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών, το ποσοστό συμμετοχής φαίνεται ότι σε κάποιες περιπτώσεις ξεπέρασε το 70% και σε κάποιες άλλες ακόμη και το 90%. «Πάνω από 100.000 εκπαιδευτικοί δήλωσαν απεργοί σε όλη τη χώρα» ενάντια στην αξιολόγηση, ενώ εκτιμάται ότι είναι η μεγαλύτερη απεργία των τελευταίων χρόνων από τα σωματεία και τις ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών.
Σήμερα, οι αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται με βασικό άξονα την αξιολόγηση, καθώς και με άλλα αιτήματα, όπως: η συγχώνευση σχολείων και τμημάτων, η έλλειψη καθηγητών, η υποχρηματοδότηση κ.ά. Η άρνηση/αποχή από την αξιολόγηση συνεχίζεται, με την τυπική στήριξη όλων των συνδικαλιστικών παρατάξεων, αν και όλο και περισσότεροι εκπαιδευτικοί συμμετέχουν σε αυτήν. Κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, σίγουρα θα υπάρξουν εξελίξεις και συγκρούσεις στον κλάδο της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς έχουμε την εισροή εκατοντάδων νεοδιόριστων εκπαιδευτικών, οι οποίοι, για να μονιμοποιηθούν, πρέπει να συμμετάσχουν στην περίφημη αυτοαξιολόγηση, με τη στάση των κατά τόπους διευθύνσεων εκπαίδευσης να έχει σκληρύνει. Ήδη είχαμε τις πρώτες κινητοποιήσεις για φέτος, με τους εκπαιδευτικούς να αντιδρούν στις συγχωνεύσεις τμημάτων, καθώς και στη μη μονιμοποίηση των καθηγητών και των δασκάλων (παρά τη θετική δικαστική απόφαση) που διορίστηκαν το 2020 και έχουν αρνηθεί την αξιολόγηση.