Παρακάτω θα διαβάσετε την συνέντευξη που δώσαμε στο εκδοτικό εγχείρημα Pensamiento & Batalla (Χιλή). Θέλουμε να σημειώσουμε ότι η άμεση επαφή που έκανε δυνατή αυτή τη σύντομη συνέντευξη προέκυψε χάρη στην μεσολάβηση ενός συντρόφου από το Σάο Πάολο, ο οποίος μας γνώρισε προσωπικά και στη συνέχεια ενθάρρυνε τους συντρόφους από τη Χιλή να μας προσεγγίσουν και να γνωρίσουν την δράση μας.
Περισσότερα για το Pensamiento & Batalla μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους:
FB: https://www.facebook.com/p/Editorial-Pensamiento-y-Batalla-100063545792315/
Instagram: https://www.instagram.com/pensamientoybatalla.editorial/
La entrevista en español aquí
Συμμετέχοντας στον κοινωνικό ανταγωνισμό και στα προβλήματα που αυτός φέρνει στο φως, διαμορφώνουμε τη θεωρία μας.
Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για το πώς σχηματίστηκε η ομάδα; Ποιες πρακτικές, εμπειρίες και στοχεύσεις κατέστησαν δυνατή τη σύγκλιση των συντρόφων που σήμερα απαρτίζουν την ΚΤΑ; Και γιατί δίνετε έμφαση στην έννοια της “ταξικής αυτονομίας”;
Η συλλογικότητα Κινήσεις για την Ταξική Αυτονομία (ΚΤΑ) δημιουργήθηκε πριν 5 χρόνια μετά από ένα κάλεσμα για συζήτηση, που απεύθυναν σύντροφοι, που είχαν συμμετάσχει στον κύκλο αγώνα 2006-2013 και βρέθηκαν να αποτελούν κομμάτι μιας διαδικασίας κριτικής αποτίμησής του. Οι άνθρωποι που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, που αποτέλεσαν και την πρώτη μαγιά της διαδικασίας, προέρχονταν από διάφορες κοινωνικές και πολιτικές εμπειρίες (συνελεύσεις γειτονιάς, εργατικές συλλογικότητες, αντιφασιστικές ομάδες, αυτοδιαχειριζόμενους χώρους, κλπ), η κοινή εμπειρία των περισσότερων ωστόσο, υπήρξαν οι φοιτητικές καταλήψεις του 2011. Tα πρώτα βήματα της συλλογικότητας ήταν η προσπάθεια να συγκροτήσει μια κοινή άποψη πάνω σε τρία ζητήματα, που ήδη είχαν τεθεί στο κάλεσμα: το πρώτο αφορούσε μια γενική χαρτογράφηση του πολιτικού πλαισίου εντός του οποίου θα κινούνταν η διαδικασία, το δεύτερο ήταν μια εκτίμηση της κατάστασης του κινήματος και του κοινωνικού ανταγωνισμού στη συγκυρία και το τρίτο ήταν ο καθορισμός του χαρακτήρα της διαδικασίας, που θέλαμε να συγκροτήσουμε.Θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι ΚΤΑ συγκροτήθηκαν κυρίως γύρω από το τι δεν θέλουν να είναι. Δε θέλουν μία διαδικασία αυστηρά θεωρητική που θα αρκείται στις «αναλύσεις» ξεκομμένα από το κίνημα αλλά ούτε και μία διαδικασία που θα εξυμνεί τον στείρο ακτιβισμό, τη λογική του «πραγματάκια να γίνονται», που θα ακουμπάει επιφανειακά την επικαιρότητα και θα αναπαράγει τη λογική του ρομπέν των δασών, ενισχύοντας την ανάθεση και την παθητικότητα των εκμεταλλευόμενων. Δεν θέλουν να είναι άλλη μια συλλογικότητα λόγου με ιδεολογικές πολιτικές θέσεις πάνω σε κοινωνικά ζητήματα τις οποίες θα παραθέτουν απ’ τη θέση ενός εξειδικευμένου πολιτικού σώματος ξεκομμένου απ’ την πραγματικότητα γύρω του. Δεν θέλουν να ετεροκαθορίζονται από αγώνες γύρω από επιμέρους ζητήματα τα οποία επανέρχονται συνέχεια εκτός ιστορικού πλαισίου, αυθαίρετα, μέσω των κινήσεων του κράτους και του κεφαλαίου εναντίον μας (πχ κύκλος καταστολής – αντίδρασης και μιλιταριστική συγκρότηση). Δεν θέλουν να προσδιορίζονται γύρω απ’ την αλληλεγγύη ως μια απομονωμένη κι αφηρημένη μεθοδολογία η οποία τα τελευταία χρόνια έχει διασταυρωθεί και με το μονοπάτι της φιλανθρωπίας. Δεν θέλουν να διαμεσολαβούν κοινωνικούς αγώνες μορφοποιώντας τους με τρόπους κατάλληλους ώστε να χωρούν στους δικούς της θεσμικούς συμβιβασμούς διαφυλάττοντας έτσι τους όρους ύπαρξης της όπως κάνουν παραδοσιακά τα κόμματα της αριστεράς και τα γραφειοκρατικά συνδικάτα.Οι ΚΤΑ θέλουν να αποτελέσουν μια διεπαφή ανάμεσα στους αγώνες που ξεπηδούν εδώ κι εκεί από μικρές ή μεγάλες συλλογικές αρνήσεις απέναντι στην καπιταλιστική εκμετάλλευση. Θέλουν να επηρεάσουν και να επηρεαστούν απ’ τις υποκειμενικές εμπειρίες αγώνων που σηκώνονται σε όλο το φάσμα της τάξης των εκμεταλλευόμενων, συμβάλλοντας και συμμετέχοντας σε αυτούς με σεβασμό στην αυτονομία τους. Ένα πλάνο που θα ξεκινήσει πρώτα από τα ίδια τα μέλη της μέσω της επικοινωνίας των εμπειριών της καθημερινότητας και των προβλημάτων που ο καθένας κι η καθεμιά από εμάς αντιμετωπίζει στους χώρους εργασίας και συνολικότερα στους χώρους αναπαραγωγής. Θέλουν μια διαδικασία ικανή να ερμηνεύσει τις εμπειρίες του προηγούμενου κύκλου αγώνα προκειμένου να αποκτήσει τα κατάλληλα αναλυτικά εργαλεία για την ερμηνεία της πραγματικότητας του σήμερα. Μια διαδικασία ικανή να αξιολογεί τις κινηματικές μεθοδολογίες του παρελθόντος και να εφευρίσκει νέες όντας σε μια διαλεκτική σχέση με τον διαρκώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό ανταγωνισμό.Το όνομά μας “Κινήσεις για την Ταξική Αυτονομία” υποδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο εμπλεκόμαστε στους αγώνες. Κινήσεις ως κομμάτι ενός ευρύτερου κινήματος, αλλά και ως ο τρόπος που επιλέγουμε να ανοίγουμε ζητήματα όπως με καμπάνιες ή με μικρές -ανταγωνιστικές στο κεφάλαιο- κινήσεις προς την αυτονομία της τάξης. Δεν αντιλαμβανόμαστε την τάξη ως μια στάσιμη κατηγορία με κοινωνικοπολιτικά χαρακτηριστικά διαμορφωμένη μόνο από τη θέση στη παραγωγή, αλλά ως μία δυναμική σχέση αγώνα, που συγκροτείται πάνω στον ανταγωνισμό.
Ποιες είναι οι βασικές θεωρητικές σας αναφορές και σε ποιες ιστορικές εμπειρίες της τάξης μας αναφέρεστε ή διεκδικείτε ως κληρονομιά;
Όπως αναφέραμε και πριν, ως συλλογικότητα έχουμε κάποιες βασικές πολιτικές συμφωνίες, ωστόσο δεν έχουμε βρεθεί στη βάση της πολιτικής ταυτότητας μας, δηλαδή δεν έχουμε επενδύσει χρόνο να αποκτήσουμε πρώτα ένα κοινό ιδεολογικό πλαίσιο και μετά να δράσουμε. Ίσα-ίσα, φτιάχνουμε την θεωρία μας συμμετέχοντας στους κοινωνικούς αγώνες της περιόδου. Κι αυτό επειδή θεωρούμε ότι , ή επαναστατική θεωρία δεν μπορεί να διαμορφωθεί ξέχωρα από την εμπειρία των εκμεταλλευόμων και καταπιεζόμενων. Συμμετέχοντας λοιπόν στον κοινωνικό ανταγωνισμό και στα προβλήματα που αυτός φέρνει στο φως, διαμορφώνουμε την θεωρία μας. Δεν είμαστε εμπειριστές, αλλά επίσης δεν φιλοδοξούμε να κάνουμε -και δεν κάνουμε θεωρία- με την παραδοσιακή έννοια του όρου. Προφανώς είμαστε στο χώρο της αυτονομίας/αντιεξουσίας κι ότι αυτό σημαίνει, ενάντια σε κράτος, κεφάλαιο, διαμεσολαβήσεις κάθε εξουσίας: πολιτικής, θρησκευτικής, τοπικής, μιντιακής, οικονομικής που κρατούν ενωμένη αυτή την κοινωνία.
Σε ποιους συγκεκριμένους αγώνες έχετε συμμετάσχει και παρέμβει άμεσα τον τελευταίο χρόνο;
Αρχικά, θεωρούμε σημαντικό να σημειώσουμε πως από την περίοδο της πανδημίας του Covid-19 έως σήμερα, παρατηρείται μια άνθιση μαχητικών αγώνων που δείχνουν ικανοί να αναζωογονήσουν τον συνδικαλισμό στους χώρους εργασίας. Οι ταξικές συγκρούσεις εμφανίζονται συχνότερα σε τομείς στρατηγικής σημασίας για την οικονομία και στα νέα μοντέλα καπιταλιστικής ανάπτυξης (logistics, gig economy). Αυτό συμβαίνει γιατί εκεί μετατοπίζονται οι επενδύσεις κεφαλαίου και οι πρωταγωνιστές αυτών των αγώνων (μεγάλο κομμάτι είναι προλετάριοι που προέρχονται από τη σκληρή εμπειρία της μετανάστευσης) αντιστέκονται σθεναρά στην βίαιη υποτίμησή τους.Το ζήτημα της εργασίας και των αγώνων ενάντια στην καπιταλιστική εργασία, υπήρξε κεντρικής σημασίας από τη συγκρότηση μας. Όχι ως ακαδημαϊκή ενασχόληση, αλλά ως καθοριστική κοινωνική παράμετρος της καθημερινότητας μας. Το σύνολο σχεδόν των μελών της ΚΤΑ εργάζεται με επισφαλείς συνθήκες εργασίας και προσπαθούν να συγκροτήσουν κοινότητες αγώνα μέσα στους χώρους δουλειάς τους, ή συμμετέχουν σε ήδη υπαρκτές κοινότητες αγώνα. Επιπλέον μας ενδιαφέρει ταυτόχρονα και η έρευνα για τον μετασχηματισμό της εργασιακής σχέσης και η διερεύνηση των αντιστάσεων, που ανταποκρίνονται σε αυτόν τον μετασχηματισμό. Για παράδειγμα, κατά την διάρκεια της πανδημίας μας απασχόλησε αρκετά η μορφή της τηλεργασίας και οι πιθανές αντιστάσεις, που μπορούν να αναπτυχθούν εναντίον της. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο συμμετείχαμε ενεργά στον πολύμηνο αγώνα των εργαζομένων στην εταιρεία Teleperformance Greece, ενώνοντας τη φωνή μας μαζί τους κάτω από το σύνθημα “Enough is Enough”. Η ΚΤΑ αντιλήφθηκε ως πολύ σημαντικό τον συγκεκριμένο αγώνα και προσπάθησε να τον ενισχύσει με όλες τις δυνάμεις της λόγω της μαχητικότητας που επέδειξε αυτή η πολυεθνική κοινότητα των απεργών, αλλά και λόγω του ότι πρόκειται κατ’ ουσία για μια κινητοποίηση ενάντια στις νέες σχέσεις εργασίας (τηλεργασία). Έτσι πριν από 1,5 χρόνο μετά από μια πρόσκληση που μας απευθύνθηκε από μια ομάδα συντρόφων/ισσων εργαζομένων στα τηλεφωνικά κέντρα, κάποιοι από τους οποίους βρισκόταν σε διαδικασίες κινητοποίησης στην Teleperformance, συγκροτήθηκε από κοινού η πρωτοβουλία “Εργαζόμενοι–ες στα Τηλεφωνικά Κέντρα & την Πληροφορική”, με σκοπό να ενισχυθούν οι ήδη υπαρκτές αντιστάσεις που αναπτύσσονται σ’ αυτούς τους χώρους και πρώτα από όλα βέβαια η ήδη υπαρκτή κίνηση στη συγκεκριμένη εταιρία. Αναφορικά με την εταιρία, η Teleperformance Greece είναι θυγατρική της Γαλλικής πολυεθνικής Teleperformance η οποία αναλαμβάνει υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών σε προϊόντα τεχνολογικών κολοσσών όπως η Apple, η Meta κ.α, απασχολώντας πλέον περισσότερους από 13.000 εργαζόμενους και διαθέτοντας 13 υποκαταστήματα σε 4 πόλεις της Ελλάδας. Η ανοδική πορεία και τα γιγαντιαία κέρδη της εταιρείας οφείλονται αποκλειστικά στην υπερ-εκμετάλλευση των χιλιάδων προλετάριων που εργάζονται καθημερινά υπό εντατικές συνθήκες – με διαδοχικές κλήσεις εξυπηρέτησης πελατών που δε σταματούν παρά στα 30’ διάλειμμα που δικαιούνται ημερησίως – με κυλιόμενα ωράρια και εργασία τα Σ/Κ και τις αργίες – με το καθημερινό άγχος της αξιολόγησης της απόδοσης τους, η οποία θεωρητικά θα κρίνει την ανανέωση της σύμβασης τους, αφού η εταιρεία ακολουθεί την τακτική των 3μηνων, 6μηνων ή ετήσιων ατομικών συμβάσεων, μέσω ενδιάμεσων γραφείων ενοικίασης εργαζομένων, υπεκφεύγοντας έτσι της νομικής της υποχρέωσης για μόνιμη πρόσληψη των μακροχρόνια εργαζομένων. Πρόκειται λοιπόν για μια πολυεθνική εταιρία, που απασχολεί ένα μεγάλο αριθμό εργαζομένων με βραχυχρόνιες συμβάσεις σε καθεστώς τηλεργασίας. Πέραν της ελληνικής, μια από τις βασικές εθνικότητες των εργαζομένων είναι η τυνησιακή. Αυτοί οι εργαζόμενοι λοιπόν, πήραν την κατάσταση στη χέρια τους και οργάνωσαν με μαζικές αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις που πραγματοποιούνται σε δύο γλώσσες, διαδικασίες αγωνιστικών κινητοποιήσεων με μορφή στάσεων εργασίας, απεργιών (7 σε ένα χρόνο), διαδηλώσεων, κ.α, με σκοπό αφενός την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας και αφετέρου το σπάσιμο των δουλεμπορικών συνθηκών, ειδικά αυτών που αφορούν τους αλλοδαπούς εργαζόμενους εκτός ΕΕ, όπου μόλις τελείωνε η σύμβαση τους, χάνανε και το δικαίωμα παραμονής στην χώρα. Και κατάφεραν πολλά. H αποσύνδεση της βίζας ειδικού σκοπού από την σύμβαση εργασίας τους στην TP, η πλήξη του καθεστώτος των εργολαβιών που χρησιμοποιεί η TP, η ίδρυση πρωτοβάθμιου σωματείου στην εταιρεία είναι μόνο μερικά από αυτά. Τον Δεκέμβρη του 2024, και καθώς οι διεκδικήσεις των εργαζομένων στην εταιρία συνεχιζόντουσαν, η δίοικηση αποφάσισε να προχωρήσει σε απολύσεις (μη ανανέωση συμβάσεων) και εκφοβισμό στους πρωτεργάτες εργαζομένους και μέλη του επιχειρησιακού σωματείου. Η στιγμή οπού έγινε πιο ενεργή η παρέμβαση μας είναι όταν η πρωτοβουλία “Εργαζόμενοι/ες στα Τηλεφωνικά Κέντρα & την Πληροφορική” μαζί με απολυμένους εργαζόμενους και άλλες συλλογικότητες, προχωράμε στην δημιουργία της καμπάνιας αλληλεγγύης “We all know”. Η καμπάνια αλληλεγγύης ήθελε να κάνει ευρύτερα γνωστό τον αγώνα στο ανταγωνιστικό κίνημα και στον κόσμο της εργασίας. Κύριος στόχος της δράσης της ήταν η ανάδειξη των εκδικητικών απολύσεων. Αυτό το έκανε με αφίσες, κείμενα και παρεμβάσεις σε πελάτες της εταιρείας. Η ανάδειξη του γεγονότος, πως η TP απολύει απεργούς, ενόχλησε φανερά την εταιρία και έστειλε εξώδικα σε πρώην εργαζόμενους και μέλη του διοικητικού συμβουλίου του σωματείου. Ξέραμε από την αρχή πως η καμπάνια αλληλεγγύης δεν μπορούσε να υποκαταστήσει τη δουλειά μέσα στην εταιρεία. Ο ρόλος της ήταν να λειτουργήσει συμπληρωματικά – και σε πολλές περιπτώσεις, να αναλάβει ενέργειες που το σωματείο δεν μπορούσε να προχωρήσει. Η καμπάνια ανέδειξε πόσο σημαντική είναι η δράση τέτοιων πρωτοβουλιών και πόσο ευάλωτες είναι εταιρείες που βασίζονται σε διαφημίσεις και στο «καλό εταιρικό προφίλ». Την ίδια στιγμή, όμως, καθώς οι περισσότεροι/ες απολυμένοι/ες βρήκαν δουλειά σε άλλα call centers, χάθηκε η δυνατότητα για ουσιαστική παρέμβαση μέσα στην Teleperformance. Η τηλεργασία συνέβαλε επιπλέον στην αντικειμενική δυσκολία διατήρησης επαφής με τους/τις εργαζόμενους/ες της TP. Αναγνωρίζουμε αυτό ως ένα έλλειμμα και ως ένα όριο στη δράση μας, προκειμένου η αλληλεγγύη να συνεχίσει να εκφράζεται και μέσα στην εταιρεία. Σήμερα, ο αγώνας βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Η υπόθεση των εκδικητικών απολύσεων θα κριθεί στα δικαστήρια και αυτό σημαίνει πως θα πάρει χρόνο. Το σωματείο σήμερα δεν θυμίζει το σωματείο που ήταν πριν από έναν χρόνο: μια ζωντανή κοινότητα αγώνα με συχνές συνελεύσεις και δράσεις, ενώ ένα σημαντικό κομμάτι των μελών που πρωτοστάτησαν στις απεργίες και συγκρότησαν μια αυτόνομη, αγωνιστική τάση στο εσωτερικό του, δεν εργάζεται πλέον στην Teleperformance.
Γνωρίζουμε ότι έχετε υπάρξει ιδιαίτερα ενεργοί στον αγώνα για τις “αυτομειώσεις” τιμών στα σούπερ μάρκετ. Θα μπορούσατε να μας εξηγήσετε πιο αναλυτικά αυτή τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία;
Στην παρούσα περίοδο κρίσης, πέρα από τους εργασιακούς χώρους, η κοινωνική αναπαραγωγή μπορεί να αναδειχθεί σε κρίσιμο πεδίο για την ανάπτυξη ενός νέου κύματος κοινωνικών αγώνων, ως απάντηση στη δραματική αύξηση του κόστους ζωής -όπως αυτή εκφράζεται μέσω του πληθωρισμού- και στις επιπτώσεις που έχει στις ζωές μας. Στην ΚΤΑ συζητήσαμε εκτενώς το ζήτημα του πληθωρισμού, αναδεικνύοντας τόσο τη δυναμική του όσο και τον καθοριστικό ρόλο που αυτός διαδραμάτισε στον μεταπανδημικό καπιταλιστικό κόσμο. Την ίδια στιγμή, επισημάναμε την ευκαιρία που βρήκαν τα αφεντικά για να φορτώσουν το βάρος της κρίσης στις πλάτες μας, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα την ενεργειακή κρίση και την κρίση στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες ήταν
πολλαπλάσιες από εκείνες που δικαιολογούνταν από τιςπαροδικές ή όχι – επιδράσεις αυτών των παραγόντων.Το μείζον ερώτημα ήταν πώς να ανοίξουμε αυτό το ζήτημα στην καθημερινότητά μας με τρόπο που, αφενός θα μπορεί να αποδομεί την κυβερνητική αφήγηση περί “εισαγώμενης ακρίβειας”, αναδεικνύοντας τους βασικούς υπεύθυνους και αφετέρου θα μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε και να ενισχύσουμε συμπεριφορές αντίστασης και άρνησης της ακρίβειας μέσα στην τάξη. Εκείνη την περίοδο, ουσιαστικά μιλάμε για το 2022, συμμετείχαμε σε ένα συντονισμό πολιτικών διαδικασιών και συνελεύσεων που έθετε το ζήτημα με γενικές παρεμβάσεις, οι οποίες κορυφώθηκαν με μια αξιοπρεπή συμμετοχή στην πορεία της Εργατικής Πρωτομαγίας πίσω από ένα πανό με το σύνθημα: «Οι τιμές θα πέσουν, οι μισθοί θα ανέβουν, μόνο με αγώνες».
Στο ευρύτερο ανταγωνιστικό κίνημα, παρότι το πρόβλημα ήταν υπαρκτό, αφού χτυπούσε και χτυπάει την βιολογική ρίζα της τάξης, οι μόνες κινήσεις που επιλέγονταν ήταν οι ανακοινώσεις καταγγελίας, οι γενικές διακηρύξεις κριτικής στην κυβέρνηση, ενίοτε και στα ολιγοπώλια κάποιου κλάδου. Αυτή ήταν και παραμένει η γενική πολιτική πρακτική από την κοινοβουλευτική αριστερά μέχρι τον αναρχικό χώρο, αν εξαιρέσουμε κάποιες μεμονωμένες προσπάθειες απαλλοτρίωσης σούπερ μάρκετ και μοιράσματος των προϊόντων στη γύρω περιοχή, αποσπασματικές και με ακτιβίστικο χαρακτήρα σε κάθε περίπτωση. Εμάς αντίθετα μας απασχολούσε μια πιο συστηματική προσπάθεια έμπρακτης ανάδειξης του ζητήματος, που θα ενέπλεκε κι ένα κομμάτι της τάξης.Σ’ αυτό το πλαίσιο ήμασταν εξοικειωμένοι με τον αγώνα που έδιναν για χρόνια συλλογικότητες των ανατολικών συνοικιών της Αθήνας που παρέμβαιναν στα σούπερ μάρκετ (s/m) της περιοχής και επιχειρούσαν προσπάθειες αυτομείωσης των τιμών για κάποια προϊόντα, για τα μέλη τους. Με δεδομένο ότι α) ένα σημαντικό σκέλος των επιπτώσεων της ακρίβειας στις εκμεταλλευόμενες, οφειλόταν στις υψηλές τιμές των τροφίμων και των υπόλοιπων προϊόντων των s/m β) το γεγονός ότι τα αφεντικά των s/m είχαν θησαυρίσει την περίοδο των lockdowns και τα κέρδη τους αυξάνονταν διαρκώς, αφού εφάρμοζαν επιθετικά την πολιτική του πληθωρισμού πατώντας πάνω στις καθημερινές μας ανάγκες και ξεζουμίζοντας τις εργαζόμενές τους γ) ο τομέας των τροφίμων αφορά στην κυριολεξία το σύνολο της τάξης δ) υπήρχε ήδη κάποια εμπειρία στο κίνημα, όπως αναφέραμε και πριν αποφασίσαμε να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας ενάντια στην ακρίβεια στο συγκεκριμένο τομέα. Απευθυνθήκαμε πάλι σε πολιτικές διαδικασίες που είχαν ασχοληθεί με το ζήτημα και προτείναμε παρεμβάσεις αυτομείωσης στις τιμές των s/m, με μπλοκάρισμα των ταμείων τους και απαίτηση μείωσης των τιμών στον τελικό λογαριασμό για όσους κι όσες ψώνιζαν εκείνη την ώρα και για όλη την χρονική διάρκεια της παρέμβασης (1-2 ώρες συνήθως).Η πρώτη από αυτές τις παρεμβάσεις έγινε στην Κυψέλη, μια γειτονιά με έντονο μεταναστευτικό στοιχείο, στο κέντρο της Αθήνας, το Φλεβάρη του 2023. Ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και διδακτική για μας. Η συμμετοχή και η στήριξη του κόσμου που ψώνιζε εκείνη την ώρα στο κατάστημα ήταν απροσδόκητη. Άνθρωποι με τους οποίους δεν είχαμε ξανασυναντηθεί, επικροτούσαν, χειροκροτούσαν, συμμετείχαν ενεργά στη διαπραγμάτευση με την προϊστάμενη του καταστήματοςκαικαθόντουσαν για ώρα στις ουρές πίσω από τα ταμεία διεκδικώντας μαζί μας μείωση 15% στο καλάθι. Συζητήσαμε αρκετά πάνω σε αυτές τις παρεμβάσεις. Μπορούσαμε να το δούμε, ότι πιάναμε το σφυγμό της κοινωνικής δυσαρέσκειας, βαθύνοντας και συστηματοποιώντάςτες, μέσα από τον συντονισμό “Ομάδες ενάντια στην ακρίβεια”. Δεν μας ενδιέφερε ένας στείρος πολιτικός ακτιβισμός, αλλά να αποκτήσουμε κοινωνικά ριζώματα και να φτιάξουμε ένα καινούργιο παράδειγμα διεκδίκησης μέσα στην τάξη. Το να επιλέξουμε μια γειτονιά, που κατοικούσαν αρκετοί από εμάς, όπως είναι η Κυψέλη και τα Πατήσια και να προσπαθήσουμε να στήσουμε μια κοινότητα ανθρώπων με αυτό το σκοπό, φαινόταν μια απόπειρα που άξιζε τον κόπο.Έτσι μετά από μια δημόσια εκδήλωση των “Ομάδων ενάντια στην ακρίβεια” τον Δεκέμβρη το 2023, προχωρήσαμε μαζί με άλλες διαδικασίες και συναγωνιστές και συναγωνίστριες, μόνιμους κάτοικους της περιοχής, στην δημιουργία της συνέλευσης γειτονιάς “Κυψέλη-Πατήσια ενάντια στην ακρίβεια”. Από κει και πέρα η ιστορία της παρέμβασής μας σ’ αυτόν τον τομέα, είναι περισσότερο η ιστορία της δραστηριότητας αυτής της διαδικασίας. Με ό,τι έχει πετύχει κι ό,τι δεν έχει πετύχει μέχρι τώρα.
Με ποιες άλλες συλλογικότητες συντονίζεστε; Ποια είναι τα κριτήριά σας για την ανάπτυξη πιο σταθερών συμμαχιών και χώρων σύγκλισης μέσα στο ανταγωνιστικό κίνημα;
Μια ακόμη στιγμή όπου η ΚΤΑ επέλεξε να συντονίσει τη δράση της με άλλες συλλογικότητες ήταν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, των lockdowns και της υγειονομικής κρίσης που τα συνόδευσε. Πιο συγκεκριμένα, την άνοιξη του 2021, κατά την διάρκεια του δεύτερου κύματος της πανδημίας, το οποίο σάρωνε όλα τα αφηγήματα της επιτυχημένης διαχείρισης της, που κυκλοφορούσε το ελληνικό κράτος, σκορπώντας πόνο και θάνατο, καλέσαμε συλλογικότητες, υγειονομικούς εργαζομένους και σ/φους ώστε να σχεδιάσουμε από κοινού και να υλοποιήσουμε μια καμπάνια παρέμβασης ενάντια στους υγειονομικούς αποκλεισμούς («Υγεία χωρίς αποκλεισμούς»). Αξίζει να πούμε δύο πράγματα παραπάνω γι’ αυτή την πρωτοβουλία, επειδή αποτέλεσε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές στους αγώνες μας ενάντια στην κρατική διαχείριση της πανδημίας. Ο σκοπός μας ήταν να ανοίξουμε μια συζήτηση μέσα στο ανταγωνιστικό κίνημα, μαζί με διαδικασίες που μοιραζόμασταν κοινές αντιλήψεις και να αναλάβουμε από κοινού μια πολιτική δραστηριότητα ανοίγματος μέσα από παρεμβάσεις στους χώρους της δημόσιας περίθαλψης, σε εργαζόμενους και ασθενείς, επικεντρώνοντας σε τρία ζητήματα: «α) να αναδείξουμε την εγκληματική διαχείριση της πανδημίας, β) να ανοίξουμε ευρύτερα το ζήτημα της υγείας, ως ένα σύνολο κοινωνικών σχέσεων, με την έννοια τόσο του ρόλου, που παίζει στην κοινωνική αναπαραγωγή μας αλλά και στις σχέσεις που αναπτύσσουμε ως χρήστες- ασθενείς με τους υγειονομικούς, γ) να έρθουμε σε επαφή, χρήστριες και υγειονομικό προσωπικό, να ανταλλάξουμε εμπειρίες και ανησυχίες και αν τα καταφέρουμε, να αγωνιστούμε μαζί». Πράγματι δουλεύοντας εντατικά για αρκετό καιρό, σύντροφοι και συντρόφισσες μεμονωμένοι ή από τις 10 πολιτικές διαδικασίες που συμμετείχαν στην καμπάνια, ήρθαμε σε επαφή με πρωτοβάθμια σωματεία υγειονομικών και συλλογικότητες υγειονομικών και χρηστών που αγωνίζονται μέσα στους χώρους υγείας και σταθήκαμε αλληλέγγυοι στους αγώνες τους, προσπαθήσαμε να αναδείξουμε το ζήτημα των ποικίλων αποκλεισμών από το δημόσιο σύστημα περίθαλψης λόγω φτώχειας, εθνικής ταυτότητας, φύλου, σεξουαλικών προσανατολισμών κλπ, και να αμφισβητήσουμε έμπρακτα την κρατική διαχείριση της πανδημίας σε όσα περισσότερα επίπεδα μπορούσαμε. Ανάμεσα στις πολλές παρεμβάσεις μας στους χώρους υγείας κρατάμε ως σημαντική την από κοινού διοργάνωση με την “Συνέλευση Χρηστών και Υγειονομικών της ΤΟΜΥ Κεραμεικού”, πορείας διαμαρτυρίας για την ενίσχυση των δομών της πρωτοβάθμιας υγείας της περιοχής, όπου βρήκαμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με ένα αγωνιστικό σώμα χρηστών υπηρεσιών και να στηρίξουμε τον αγώνα που γίνεται σ’ αυτή την γειτονιά.
Απατώντας στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης, όλα αυτά τα χρόνια η ΚΤΑ επικέντρωσε τις δυνάμεις της σε αγώνες που, κατά τη συλλογική μας εκτίμηση, υπήρξαν και παραμένουν κομβικοί για τα συμφέροντα και τις ανάγκες των εκμεταλλευόμενων και καταπιεσμένων. Επιλέξαμε κάθε φορά να αναλύουμε την εκάστοτε συγκυρία, να διατυπώνουμε σαφείς πολιτικές θέσεις και να συνεργαζόμαστε με συλλογικότητες που συγκροτούνται στη βάση της αυτοοργάνωσης και της ισότιμης συμμετοχής – συλλογικότητες που θέτουν στο επίκεντρο τη δημιουργία ή την ανασύσταση κοινοτήτων αγώνα. Αυτή είναι, μέχρι στιγμής, η λογική που διαμορφώνει την πρακτική μας παρέμβαση στον κοινωνικό ανταγωνισμό, καθώς και τη στάση μας απέναντι σε ζητήματα τακτικής και στρατηγικής εντός του κινήματος.
Ποιοι είναι οι στόχοι της εφημερίδας “New Worker Times” που επιμελείστε; Ποια ήταν η ανταπόκριση της μαχητικής αυτής δημοσιογραφίας από τους εργαζόμενους που βρίσκονται σε αγώνες;
Η πρωτοβουλία New Worker Times αποτελεί μια άτακτη, περιοδική έκδοση της συλλογικότητάς μας. Το περιοδικό διανέμεται χέρι-χέρι και χωρίς αντίτιμο, κυρίως σε εργατικές και απεργιακές κινητοποιήσεις, αλλά και σε αυτοδιαχειριζόμενα κοινωνικά κέντρα και καταλήψεις. Βασικοί στόχοι του περιοδικού είναι δύο: Πρώτον, να αναδείξει τους εργατικούς αγώνες που διεξάγονται δίπλα μας – είτε γίνονται γνωστοί είτε όχι, είτε είναι “μικροί” είτε “μεγάλοι”. Δεν μας ενδιαφέρει απλώς μια δημοσιογραφική κάλυψη, γεμίζοντας στήλες με ανταποκρίσεις από απεργίες και διαδηλώσεις, αλλά να κατανοήσουμε το περιεχόμενο αυτών των ταξικών συγκρούσεων και να διερευνήσουμε τους τρόπους με τους οποίους αυτές οι συγκρούσεις μετασχηματίζουν τις κοινωνικές σχέσεις και τις αντιλήψεις. Δεύτερον, το περιοδικό επιδιώκει την κυκλοφορία αγωνιστικών εμπειριών: Επιθυμεί να συλλέξει, να μοιραστεί και να διαδώσει την γνώση που παράγουν οι αντιστάσεις των ίδιων των εργαζομένων, ώστε να ενθαρρύνει και να εμπνεύσει άλλους. Έτσι λοιπόν ή προτεραιότητα της εργατικής έρευνας από τα κάτω (workers’ inquiry from below), σε αντίθεση με τα έτοιμα πολιτικά πρoγράμματα μιας πρωτοπορίας, αποτελεί την ουσία αυτού που καταπιανόμαστε. Μέχρι στιγμής έχουμε κυκλοφορήσει δύο τεύχη, με 500 αντίτυπα το καθένα, και αυτή την περίοδο ετοιμαζόμαστε για την έκδοση του τρίτου, που προγραμματίζεται για τον Οκτώβρη. Λόγω του ότι η προσπάθεια αυτή είναι ακόμη στην αρχή της, η απήχηση παραμένει περιορισμένη – παρ’ όλα αυτά, έχουν ήδη υπάρξει κάποιες σημαντικές στιγμές που αξίζει να αναφερθούν. Στο δεύτερο τεύχος έγινε εκτενής αναφορά στον αγώνα των εργαζομένων στην TP, γεγονός που μας έφερε σε επαφή και ανάπτυξη σχέσεων με απεργούς της εταιρείας. Μια άλλη χαρακτηριστική στιγμή ήταν η συνέντευξη με έναν εργαζόμενο courier, ο οποίος άσκησε κριτική στο γραφειοκρατικό σωματείο του κλάδου του. Η κριτική αυτή προκάλεσε την αντίδραση από πλευράς του σωματείου, ανοίγοντας έτσι τον διάλογο και για τον χαρακτήρα και ρόλο των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Στα δύο πρώτα τεύχη, πέρα από την ανάδειξη σημαντικών αγώνων και απεργιών, φιλοξενήσαμε επίσης τρεις συνεντεύξεις από εργαζόμενους συντρόφους που εργάστηκαν εποχικά στα ελληνικά νησιά και στον κλάδο του τουρισμού, έναν από τους βασικούς πυλώνες της εγχώριας οικονομίας, με βάση το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ). Τέλος, στο περιοδικό καταθέτουμε τη συλλογική μας θέση για τα σωματεία και τον συνδικαλισμό.
Έχουμε επίσης παρατηρήσει ότι έχετε συμμετάσχει ενεργά στον αγώνα ενάντια στην πατριαρχία. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία για εσάς; Πώς θα χαρακτηρίζατε το φεμινιστικό κίνημα που συνδέεται με τον ριζοσπαστικό χώρο στην Ελλάδα;
Δυστυχώς, η συλλογικότητά μας δεν έχει καταφέρει να αναλάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, ούτε έχει συμμετάσχει ενεργά σε πρόσφατους αγώνες ενάντια στην έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία και τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Αναφερόμαστε στους συλλογικούς αγώνες ενάντια στα κυκλώματα trafficking, στα οποία -όπως έχει επανειλημμένα αποκαλυφθεί- η δράση της ελληνικής μαφίας συνδέεται άμεσα με την αστυνομία, πολιτικά πρόσωπα και ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα. Από την περίοδο των lockdowns κι έπειτα, οι φωνές ενάντια στα φαινόμενα πατριαρχικής -θεσμικής και μή- βίας και τις γυναικοκτονίες πλήθαιναν, ενώ ταυτόχρονα έκαναν την εμφάνισή τους φεμινιστικές συλλογικότητες που έφεραν στην επιφάνεια συστηματικά περιστατικά σεξισμού, παρενόχλησης και κακοποίησης – ακόμη και μέσα στην Αριστερά και τον αναρχικό χώρο. Σήμερα, υπάρχουν φεμινιστικές και ΛΟΑΤΚΙΑ+ ομάδες, συλλογικότητες και συνελεύσεις γειτονιάς με σταθερή παρουσία, συνέπεια και πολύτιμη εμπειρία, οι οποίες έχουν οργανώσει πολυάριθμες δράσεις ενάντια στην πατριαρχία, την ομοφοβία, την τρανσφοβία και, ταυτόχρονα, έχουν σταθεί έμπρακτα στο πλευρό των επιζωσών, προσφέροντας υλική, ψυχολογική και οικονομική στήριξη. Συνεπώς θεωρούμε ότι η συλλογικότητά μας στην παρούσα φάση δεν είναι η κατάλληλη για να τοποθετηθεί με επαρκή τρόπο στο ερώτημά σας.
Ποιες είναι οι προοπτικές σας για το άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον ως συλλογικότητα;
Φέτος κλείσαμε πέντε χρόνια ύπαρξης και δράσης και οργανώσαμε ένα πενθήμερο φεστιβάλ με εκδηλώσεις και συζητήσεις. Το φεστιβάλ αυτό, αποτέλεσε μια καλή αφορμή ώστε να ξεκινήσουμε έναν ουσιαστικό απολογισμό για τη μέχρι σήμερα διαδρομή μας – ειδικά σε ό,τι αφορά την επίτευξη των στόχων που είχαμε θέσει εξαρχής, το επίπεδο της ανάπτυξής μας, αλλά και την εκτίμηση για την εμβέλεια του στίγματος που έχουμε αφήσει, τόσο στο ευρύτερο ανταγωνιστικό κίνημα όσο και στους ανθρώπους με τους οποίους αγωνιζόμαστε μαζί. Σε σχέση με μελλοντικά project. Το βέβαιο είναι ότι δεν θα μας λείψουν οι ευκαιρίες της παρέμβασης. Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να επιμένει σε διάφορα πεδία, τα βασικά αφορούν τα τρόφιμα τα καύσιμα και την ενέργεια. Η περίθαλψη και η εκπαίδευση αποτελούν επίσης ένα συνεχιζόμενο πεδίο αγώνα καθώς την στιγμή που μιλάμε, η επίθεση του κεφαλαίου και του κράτους στην αναπαραγωγική δυνατότητα της τάξης με την υποτίμηση έμμεσου και άμεσου μισθού είναι συνεχής και αμείωτη. Όλα αυτά συνιστούν πεδία παρέμβασης που μας ενδιαφέρουν, έχοντας σαφή συνείδηση των μικρών μας δυνάμεων.
Επίσης, το ελληνικό κράτος συμμετέχει ενεργά σε όλες τις πολεμικής επιχειρήσεις στην Ουκρανία μέσω της μετατροπής ολόκληρης της χώρας σε ΝΑΤΟική βάση αλλά και της αποστολής στρατιωτικού εξοπλισμού. Το ίδιο ενεργή είναι και η συμμετοχή στη γενοκτονία των Παλαιστινίων, όχι μόνο μέσω της πολιτικής και ιδεολογικής στήριξης του ισραηλινού κράτους, αλλά και με την παραγωγή τεχνογνωσίας στα ελληνικά πανεπιστήμια, που διοχετεύεται στην ισραηλινή πολεμική βιομηχανία, την διαρκή εκατέρωθεν εκπαίδευση των στρατών των δύο κρατών και την ενεργειακή / οικονομική συνεργασία.Επίσης, μας απασχολεί έντονα η πρόταση αύξησης της χρηματοδότησης της πολεμικής βιομηχανίας της ΕΕ και το σχέδιο αλλαγής του μοντέλου των στρατιωτικών προμηθειών, οι οποίοι αποτελούν και τους δύο πρώτους άξονες στρατιωτικοποίησης της οικονομίας (πολεμική οικονομία). Το σχέδιο Rearm Europe, δηλαδή “Επανεξοπλίστε την Ευρώπη”, που ανακοίνωσε πρόσφατα η επίτροπος Φοντερλάιεν, προβλέπει άντληση δισεκατομμυρίων ευρώ για να χορηγηθούν στην πολεμική βιομηχανία και τους στρατιωτικούς σκοπούς της ΕΕ. Είναι φανερό ότι αυτά τα λεφτά από κάπου πρέπει να βρεθούν. Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους θα αντληθεί από τη φορολογία και από χρήματα που αλλιώς θα κατευθύνονταν σε κοινωνικές δαπάνες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για εργαζόμενους, συνταξιούχες, φτωχούς αναφορικά με μισθούς συντάξεις και επιδόματα. Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, το έθεσε με σαφήνεια πριν από μερικούς μήνες στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο: “Κατά μέσο όρο οι κυβερνήσεις ξοδεύουν το ένα τέταρτο του εθνικού τους εισοδήματος σε συντάξεις, στην υγεία και στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Χρειαζόμαστε μόνο ένα ποσοστό αυτών των χρημάτων για να ενισχύσουμε την άμυνα.”Είτε υπάρξει κλιμάκωση σε γενικευμένο πόλεμο είτε όχι, η καθημερινότητα μας γίνεται πιο δυσμενής λόγω των περιφερειακών συγκρούσεων που ήδη μαίνονται. Η εναρμόνιση του ελληνικού κράτους στον πολεμικό σχεδιασμό της ΕΕ, οι πρωτοβουλίες του (αποστολή πολεμικών πλοίων στον κόλπο του Άντεν μέσω της ευρωπαικής πολεμικής επιχείρησης “Aspides”) και συνολικά η εξωτερική πολιτική του αφενός χώνουν την Ελλάδα πιο βαθιά στα πολεμικά μέτωπα, αφετέρου στρώνουν το ιδεολογικό έδαφος για την ενίσχυση της εθνικής ενότητας και την πειθάρχηση μας απέναντι στην “εξωτερική απειλή”. Μαζί με την επιθετική εξωτερική πολιτική έρχεται και η κανονικοποίηση της φτώχειας, της εκμετάλλευσης και της καταστολής στο εσωτερικό. Σήμερα, τα ζητήματα που τίθενται εγχώρια είναι το μπλοκάρισμα των logistics για τη μεταφορά πολεμικού υλικού σε εμπόλεμες ζώνες, της πολεμικής στρατιωτικής έρευνας στα πανεπιστήμια, του μετασχηματισμού της οικονομίας σε πολεμική οικονομία (επιχειρήσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το Rearm) και του αναδυόμενου μιλιταρισμού. Την ίδια στιγμή, θεωρούμε πως είναι εξαιρετικά σημαντική η ανάπτυξη μιας διεθνιστικής στάσης μέσω της δημιουργίας υλικών κοινοτήτων αγώνα ανάμεσα σε ντόπιους και μετανάστες εργαζόμενους/ες, για την προώθηση των κοινών ταξικών συμφερόντων. Το ζήτημα του πολέμου είναι ταξικό και αποτελεί τέραστια πρόκληση για κάθε συλλογικότητα και για κάθε αγωνιζόμενο άνθρωπο που υπερασπίζεται την υπόθεση της κοινωνικής απελεύθερωσης.
Δείτε επίσης τις σελίδες στο Facebook: Πολιτική Καμπάνια Υγεία χωρίς Αποκλεισμούς / Συνέλευση χρηστών-εργαζομένων ΤΟΜΥ Κεραμεικού / Κυψέλη-Πατήσια ενάντια στην Ακρίβεια / Solidarity Campaign in Support of the Struggle of Teleperformance Workers We all know
